Od 1 lutego 2020 r. Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej (Wielka Brytania) nie jest państwem członkowskim Unii Europejskiej (UE), jednocześnie od 1 lutego 2020 r. do 31 grudnia 2020 r. ustanowiony został tzw. okres przejściowy, który w praktyce oznacza, że Wielka Brytania jest związana całym prawem UE i jest traktowana jakby nadal była członkiem UE, z tą jednak różnicą, że przedstawiciele Wielkiej Brytanii nie uczestniczą w pracach instytucji UE.
Okres przejściowy dobiegł końca, a dzień 1 stycznia 2021 r. był pierwszym dniem po jego zakończeniu, od którego:
- Wielka Brytania jest państwem trzecim (nie jest państwem członkowskim UE),
- Wielka Brytania nie jest częścią Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG).
Oznacza to, że podmioty z siedzibą w Wielkiej Brytanii oraz obywatele Wielkiej Brytanii stracą dostęp do rynku wewnętrznego UE na dotychczasowych zasadach, w tym możliwość korzystania ze swobody przepływu towarów, usług, kapitału i osób wewnątrz UE na podstawie prawa UE. Obywatele UE oraz podmioty z siedzibą w UE stracą analogicznie dostęp na dotychczasowych zasadach do rynku brytyjskiego na podstawie wspomnianych swobód gwarantowanych prawem UE
Konsekwencją ww. procesu będą również zmiany w korzystaniu z usług bankowych, które ze względu na swój transgraniczny charakter mogłyby być powiązanie z Wielką Brytanią. Do obszarów, w których mogą nastąpić takie zmiany, należy w szczególności zaliczyć:
- Obszar płatniczy
- Według obecnego stanu wiedzy, Wielka Brytania nadal będzie uznawana za część geograficznego obszaru SEPA, a więc klienci banków z Polski będą mogli realizować przelewy w ramach Jednolitego Obszaru Płatności w Euro i po 1 stycznia 2021 r., do czasu pojawienia się ewentualnych innych wytycznych, rozliczenia SEPA realizowane z Wielką Brytanią pozostaną w niezmienionej formule.
- W poleceniach przelewu do banków w Wielkiej Brytanii we wszystkich walutach klienci banków z Polski będą mogli wybierać dowolną opcję kosztową: SHA lub OUR[2]..
- Konsekwencją brexitu mogą być zmiany stawek opłat z tytułu realizacji płatności zagranicznych do Wielkiej Brytanii.
- Zgodnie z rozporządzeniem PE i Rady (UE) 2015/847 z dnia 20 maja 2015 r.[3] w odniesieniu do przelewów z UE do Wielkiej Brytanii dostawcy usług płatniczych muszą przedstawiać bardziej szczegółowe informacje o zleceniodawcy i odbiorcy, w porównaniu z przelewami wewnątrz UE. W praktyce może to skutkować obowiązkiem podania bardziej szczegółowych informacji przez klienta. Podawanie pełnych danych zleceniodawcy wraz z adresem dotyczy także przekazów przychodzących z Wielkiej Brytanii do UE.
- Transakcje w e-commerce dokonywane kartami bankowymi — SCA
W wyniku brexitu może również dojść do zmian w zakresie uwierzytelniania transakcji w handlu elektronicznym wykorzystujących karty płatnicze. W przypadku, gdy odbiorca płatności znajduje się na terenie Wielkiej Brytanii, klient będący płatnikiem może nie zostać objęty procedurą silnego uwierzytelnienia (SCA) transakcji, gdyż jest ona realizowana poza EOG. W wyjątkowych sytuacjach, w których odbiorca płatności nie wspiera wymaganego standardu zabezpieczenia transakcji zgodnego z protokołem 3DS 2.1. lub 3DS 2.2, taka transakcja płatnicza może zostać odrzucona.
- Podstawowe rachunki płatnicze[4]
Na dotychczasowych zasadach nie będzie możliwe:
- realizowanie przelewów do Wielkiej Brytanii z podstawowego rachunku płatniczego,
- korzystanie z usług płatniczych na terytorium Wielkiej Brytanii (wypłaty gotówki, wykonywanie transakcji) przez posiadaczy podstawowego rachunku płatniczego.
- Inwestycje na rynku finansowym
- Brexit jest procesem uwarunkowanym politycznie z toczącym się procesem negocjacyjnym, który wykracza poza wszystkie wcześniej ustalone ramy czasowe i taka niepewność może wpływać na zmiany w kursach walutowych i wycenach instrumentów finansowych. Nie można przy tym wykluczyć, że sam fakt braku porozumienia o współpracy między Wielką Brytanią a Unią Europejską, może pociągnąć za sobą pewne zmiany ekonomiczne, w tym wzrost zmienności cen instrumentów finansowych, czy też zmiany kursów walutowych, co - biorąc pod uwagę relacje między Bankiem a jego Klientami może mieć wpływ na zobowiązania wynikające ze stosunków umownych.
- Brexit może także wpłynąć na ograniczenie dostępności do usług inwestycyjnych świadczonych przez podmioty z Wielkiej Brytanii czy też ograniczyć dostępność nabywania instrumentów finansowych będących przedmiotem obrotu na rynku regulowanym zlokalizowanym w Wielkiej Brytanii czy też w systemach obrotu prowadzonych z Wielkiej Brytanii.
- Informacje dodatkowe
- Informujemy, że niezależnie od posiadanego obywatelstwa (UE lub Wielkiej Brytanii) oraz od miejsca zamieszkania klienta, depozyty które znajdują się w polskich bankach, są objęte gwarancją do kwoty 100.000 EUR przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny.
- Zgodnie z przepisami przejściowymi, zawartymi w art. 51 ust 5 Rozporządzenia PE i Rady (UE) 2016/1011, niezależnie od zakończenia okresu przejściowego w umowach finansowych i instrumentach finansowych będą mogły być stosowane wskaźniki referencyjne (jak np. LIBOR) opracowywane przez podmioty z Wielkiej Brytanii, na zasadach określonych w treści ww. Rozporządzenia.
[1] Brexit- przyjęta nazwa dla procesu występowania Wielkiej Brytanii z UE.
[2] Opcja SHA oznacza, że prowizje i opłaty należne bankowi wysyłającemu opłaca zleceniodawca, a koszty banku odbiorcy i banków pośredniczących biorących udział w realizacji przelewu zagranicznego pokrywa odbiorca, opcja kosztowa OUR — oznacza, że zleceniodawca zobowiązuje się do zapłaty wszystkich należnych prowizji i opłat bankowych z tytułu realizacji przelewu zagranicznego, w tym kosztów banków pośredniczących biorących udział w realizacji przelewu zagranicznego oraz opcja
[3] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/847 z dnia 20 maja 2015 r. w sprawie informacji towarzyszących transferom środków pieniężnych i uchylenia rozporządzenia (WE) nr 1781/2006 (Tekst mający znaczenie dla EOG), Dz.U. L 141 z 5.6.2015, str. 1—18.
[4] Podstawowy rachunek płatniczy jako usługa specjalnego dedykowanego rachunku świadczona zgodnie z art. 59ia ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 roku o usługach płatniczych. Nie dotyczy rachunków oszczędnościowo-rozliczeniowych.